Mọi trình duyệt web hiện đại, từ Chrome, Firefox đến Edge, đều trang bị một chế độ duyệt web đặc biệt mà nhiều người dùng lầm tưởng là “tấm khiên” bảo mật tuyệt đối: chế độ ẩn danh (Incognito Mode) hay chế độ riêng tư (Privacy/InPrivate mode). Dù mang lại một lớp riêng tư bổ sung, công dụng thực sự của Incognito lại không hoàn toàn như những gì chúng ta thường nghĩ. Hiểu rõ khi nào nên và không nên sử dụng chế độ này sẽ giúp bạn bảo vệ thông tin cá nhân hiệu quả hơn trong thế giới số.
Chế Độ Ẩn Danh (Incognito Mode) là gì?
Chế độ ẩn danh là một tính năng của trình duyệt cho phép bạn duyệt web mà không lưu lại lịch sử duyệt, cookie, dữ liệu trang web, thông tin đã nhập vào biểu mẫu, hay các tệp tạm thời trên thiết bị của bạn. Khi bạn đóng cửa sổ ẩn danh, mọi dấu vết của phiên duyệt web đó sẽ bị xóa sạch khỏi trình duyệt, khiến người khác sử dụng cùng thiết bị không thể xem được hoạt động của bạn.
Khi nào chế độ ẩn danh thực sự hữu ích?
Mặc dù có những giới hạn, Incognito mode vẫn mang lại nhiều lợi ích thiết thực trong các tình huống cụ thể, đặc biệt liên quan đến quyền riêng tư trên thiết bị cục bộ.
Không lưu lịch sử duyệt web và dữ liệu tạm thời
Lợi ích rõ ràng và được biết đến rộng rãi nhất của chế độ ẩn danh là khả năng không lưu lịch sử duyệt web. Điều này trở nên vô cùng giá trị khi bạn phải sử dụng máy tính dùng chung tại nhà, nơi làm việc, hoặc các thiết bị công cộng như máy tính ở thư viện, quán net. Chế độ ẩn danh đảm bảo rằng sau khi bạn kết thúc phiên duyệt web, không ai khác có thể xem được những trang web bạn đã truy cập hoặc dữ liệu tạm thời như cookie hay thông tin đăng nhập. Nó giống như việc bạn duyệt web mà không để lại bất kỳ dấu chân kỹ thuật số nào trên thiết bị đang sử dụng.
Chế độ ẩn danh trong Chrome.
Incognito mode không lưu lịch sử, cookie và không giữ bạn đăng nhập vào các trang web. Nó thực chất xóa sạch mọi dấu vết của phiên duyệt web ngay khi bạn đóng cửa sổ.
Duyệt web trong trạng thái đăng xuất tài khoản
Trình duyệt của bạn không phải là thứ duy nhất ghi lại các trang web bạn truy cập. Google, ví dụ, lưu mọi tìm kiếm của bạn khi bạn đã đăng nhập vào tài khoản Google của mình. Dù trong hầu hết các trường hợp, điều này không phải là vấn đề lớn, nhưng chắc chắn có những lúc bạn tìm kiếm những thứ không muốn lưu vào lịch sử Google của mình. Bạn có thể xóa lịch sử tìm kiếm Google của mình, nhưng sẽ đơn giản hơn nếu ngay từ đầu không lưu chúng lại.
Đăng xuất khỏi tài khoản Google khi ở chế độ ẩn danh.
Chế độ ẩn danh cho phép bạn xem bất kỳ trang web nào trong khi đã đăng xuất. Đó có thể là Google, các trang mua sắm, mạng xã hội, hoặc bất cứ thứ gì khác. Nó cũng tiện lợi nếu bạn muốn đăng nhập vào một tài khoản khác, ví dụ như một tài khoản mạng xã hội thứ hai mà bạn chỉ sử dụng tạm thời.
Bảo toàn các gợi ý/đề xuất cá nhân
Một trong những lý do chính khiến nhiều người sử dụng chế độ ẩn danh là để bảo vệ thuật toán gợi ý của các nền tảng giải trí và mua sắm. Chẳng hạn, khi bạn cần tìm kiếm một video hướng dẫn sửa chữa một thiết bị gia dụng trên YouTube, việc sử dụng chế độ ẩn danh sẽ ngăn YouTube đề xuất các video tương tự trong nhiều tháng tới. Tương tự, nếu bạn truy cập các liên kết video YouTube từ Reddit hoặc tìm kiếm các sản phẩm ngẫu nhiên trên Amazon, Incognito mode sẽ giúp hồ sơ cá nhân của bạn không bị “làm bẩn” bởi các truy vấn không liên quan đến sở thích thường ngày.
Tránh bị theo dõi khi mua sắm và so sánh giá
Người ta thường cho rằng một số trang web so sánh giá, đặc biệt trong lĩnh vực du lịch và vé máy bay, sẽ hiển thị giá khác nhau (và cao hơn) cho khách hàng dựa trên lịch sử tìm kiếm của họ trên trang. Bằng cách sử dụng chế độ ẩn danh khi truy cập các trang web này, họ không thể theo dõi bạn. Nếu bạn thực hiện nghiên cứu hôm nay và truy cập lại vào ngày mai, trang web sẽ coi bạn là một người khác mỗi lần và không thể điều chỉnh giá của nó. Tuy nhiên, bạn cần nhớ phải giữ trạng thái đăng xuất khi duyệt.
Vô hiệu hóa nhanh các tiện ích mở rộng trình duyệt
Nhiều người dùng trình duyệt cài đặt rất nhiều tiện ích mở rộng (extensions). Tuy nhiên, đôi khi bạn cần vô hiệu hóa chúng để xem một số trang web nhất định, vì tiện ích có thể gây ra lỗi hiển thị hoặc xung đột. Theo mặc định, các tiện ích mở rộng không chạy trong chế độ ẩn danh. Thay vì phải vào cài đặt và tắt từng tiện ích tạm thời, việc mở một tab riêng tư sẽ có hiệu quả tương tự và tiện lợi hơn nhiều. Bạn cũng không cần phải nhớ bật lại chúng sau khi hoàn tất công việc.
Cài đặt chế độ ẩn danh cho các tiện ích mở rộng của Chrome.
Những giới hạn quan trọng của chế độ ẩn danh (Incognito Mode)
Chế độ ẩn danh không phải là giải pháp hoàn hảo cho mọi vấn đề riêng tư và bảo mật trực tuyến. Có một số trường hợp nó hoàn toàn không mang lại lợi ích gì.
Không làm bạn ẩn danh hoàn toàn trên Internet
Duyệt web ở chế độ ẩn danh không làm bạn trở nên hoàn toàn ẩn danh. Mặc dù các tìm kiếm của bạn sẽ không được lưu vào lịch sử trình duyệt, nhưng những bên khác vẫn có thể thấy hoạt động của bạn. Nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) của bạn vẫn có thể xem những trang web bạn đã truy cập; những trang web và dịch vụ đó vẫn có thể thấy địa chỉ IP của bạn – vị trí thiết bị của bạn trên mạng; và những người khác quản lý mạng, như nhà tuyển dụng của bạn, cũng sẽ có thể thấy các trang web bạn đang truy cập. Vì vậy, đừng nghĩ rằng bạn có thể chuyển sang chế độ ẩn danh và bắt đầu duyệt các trang web tìm việc mà sếp của bạn không thể tìm ra.
Không mã hóa kết nối Internet
Chế độ ẩn danh không bổ sung bất kỳ lớp mã hóa nào cho kết nối internet của bạn. Hầu hết các trang web hiện nay đều sử dụng HTTPS, vì vậy kết nối của bạn được mã hóa theo mặc định. Nhưng nếu bạn đang duyệt trên máy tính công cộng và muốn có thêm một lớp bảo mật, chế độ ẩn danh sẽ không giúp ích. Trong những trường hợp này, bạn nên sử dụng một Mạng riêng ảo (VPN) thay thế.
Không bảo vệ khỏi phần mềm độc hại (Malware)
Cuối cùng, có một quan niệm sai lầm phổ biến rằng duyệt web riêng tư giúp bạn an toàn hơn khi trực tuyến. Điều này không đúng. Nói một cách đơn giản, khi nói đến phần mềm độc hại, chế độ ẩn danh hoàn toàn không mang lại lợi ích gì. Bạn vẫn cần duy trì các thói quen duyệt web an toàn tương tự như bất kỳ lúc nào khác để tránh các mối đe dọa từ virus, ransomware hay các phần mềm độc hại khác.
Kết luận
Chế độ ẩn danh là một công cụ hữu ích, nhưng công dụng của nó có giới hạn và thường bị hiểu sai. Khả năng bảo vệ của nó bắt đầu và kết thúc trên chính máy tính hoặc điện thoại của bạn. Chế độ này hoàn hảo khi bạn không muốn lưu cookie, lịch sử duyệt web hoặc muốn xem các trang web trong khi không đăng nhập. Tuy nhiên, Incognito mode không cung cấp bất kỳ sự bảo vệ nào khác. Nó không làm bạn ẩn danh và có nhiều cách tốt hơn để giữ an toàn khi trực tuyến. Hãy sử dụng chế độ ẩn danh một cách thông minh để tối ưu hóa quyền riêng tư cục bộ, nhưng đừng nhầm lẫn nó với một giải pháp bảo mật toàn diện cho mọi hoạt động trên internet của bạn.
Bạn có thường xuyên sử dụng chế độ ẩn danh không? Hãy chia sẻ kinh nghiệm và những tình huống bạn thấy nó hữu ích trong phần bình luận bên dưới nhé!
